Hà Nội – mảnh đất ngàn năm văn hiến đã đi vào nhiều ca khúc bất hủ. Những giai điệu được viết nên bởi những trái tim yêu Hà Nội đến thiết tha, đã đi vào lòng người như những giai điệu đẹp nhất của âm nhạc. Nhân xuân mới Mậu Tuất các nhạc sĩ: Phú Quang, Nguyễn Đức Cường và ca sĩ Đinh Mạnh Ninh đã dành một cuộc trao đổi về những tháng năm nặng tình với Thủ đô.
Nhạc sĩ Phú Quang:
Nếu không có Hà Nội thì không có âm nhạc của tôi
Bên ly trà nóng trong tiết se lạnh của Hà Nội, nhạc sĩ Phú Quang trầm ngâm: Có lần nhà báo hỏi tôi có thật là người Hà Nội không mà sáng tác nhiều bài về Hà Nội thế (cười). Tôi trả lời rằng, nhà tôi có 6,7 đời là người Hà Nội. Khi kháng chiến chống Pháp nổ ra, gia đình tôi tản cư lên Phú Thọ và Phú Quang được sinh ra ở đó. Ngày 10/10/1954, khi Hà Nội được giải phóng, đoàn quân tiến về từ năm cửa ô, tôi tròn 5 tuổi, được theo cha mẹ trở về Hà Nội. Còn nhiều người bảo tôi quê Hải Phòng cũng có lý do của nó.
Vợ đầu tiên của tôi là người Hải Phòng nên tôi có tham gia Hội đồng hương Hải Phòng. Tôi thường đùa bảo tham gia cho vui thôi chứ không phải người Hải Phòng! Tôi không phân biệt người Hà Nội gốc hay không. Với tôi, những người đã sống vài năm ở Hà Nội, yêu nó và dâng hiến cho nó thì là người Hà Nội được rồi.
Hôm đó, nhà thơ Phan Vũ có đến xem và đưa cho tôi đọc bài thơ “Hà Nội phố” ông mới sáng tác gồm 23 khổ, nhưng tôi chỉ lấy 4 câu trong đó để sáng tác nên “Em ơi, Hà Nội phố”. Tôi có bảo với nhà thơ Phan Vũ: “Anh ạ, em có linh cảm sẽ có một bài hát rất hay về Hà Nội”. Hai ngày sau, sau khi viết xong, nhà thơ Phan Vũ đến nghe và thốt lên: “Ôi Quang làm bài thơ của anh sang trọng hơn, anh không nghĩ là hấp dẫn thế”.Vì mưu sinh và thử chính mình, năm 1985, tôi chuyển vào Sài Gòn sinh sống và làm việc. Hồi đó, các tụ điểm âm nhạc ngoài trời chỉ là một bãi rộng và mọi người đứng chen chúc ở dưới nghe nhạc. Tôi là người đầu tiên cải cách âm nhạc ngoài trời, có ghế ngồi đàng hoàng, không gian lịch sự hơn, khán giả rất thích.
Tôi chưa bao giờ hết yêu Hà Nội cả. Nếu không có Hà Nội thì không có âm nhạc của Phú Quang ngày hôm nay. Lý do tôi vào Thành phố Hồ Chí Minh sinh sống và làm việc hơi đặc biệt, không tiện nói ra. Người Sài Gòn thực tế, không mất thì giờ vào những chuyện dưa cà, dưa muối. Còn người miền Bắc, nhất người Hà Nội thì sống tình cảm hơn.
Trong khoảng thời gian tôi ở Sài Gòn, tôi đã rất nhớ nhà, nhớ Hà Nội đến quay quắt. Trong giai đoạn này, có rất nhiều sáng tác hay về Hà Nội như “Em ơi Hà Nội phố”, “Im lặng đêm Hà Nội”, “Lãng đãng chiều đông Hà Nội”, “Hà Nội ngày trở về”, “Chiều phủ Tây Hồ”, “Nỗi nhớ mùa đông”, “Khúc mùa thu”, “Mơ về nơi xa lắm”, “Tôi muốn mang hồ Gươm đi”… đều ra đời trong khoảng thời gian này. Đúng là phải cảm ơn Sài Gòn rất nhiều, nhờ những năm tháng đó mà tôi đã có nhiều sáng tác như vậy.
Tôi làm show từ năm 1987, năm nào cũng có 2 show, 1 show ở Sài Gòn, 1 show ở Hà Nội. Từ hồi ra Hà Nội thì năm nào cũng vài show, mỗi show có khi 4 đêm diễn. Giá vé thường khá cao, thậm chí phe vé họ bán lên 18 triệu đồng/cặp mà vẫn có người mua. Không dễ gì khán giả bỏ ra số tiền lớn như vậy chỉ để xem một đêm nhạc. Nhiều người hỏi, ông làm thế nào bán vé nhanh thế. Nhiều nghệ sĩ chật vật cũng chỉ bán được 1/3 vé, tôi làm những 4 đêm thì đều cháy vé. Tôi thấy bản thân mình may mắn khi được khán giả thương, quý nên người ta đến với mình.
Nhiều khán giả ở tận Sài Gòn, miền Trung, Vĩnh Phúc, Thái Nguyên… cứ biết đêm nhạc Phú Quang là mua vé không bỏ sót buổi nào. Nhiều đêm diễn phải ra chào khán giả đến mấy lần vì họ không chịu về. Nghệ thuật rất công bằng, nếu anh nói hay nhưng chỉ cần diễn sau ba phút là có biết hay hay không. Tôi có nguyên tắc, làm kinh doanh hay làm nghệ thuật thì đều phải tốt, trân trọng khán giả thì khán giả sẽ tìm đến với mình.
Nhạc sĩ Nguyễn Đức Cường:
Tôi hạnh phúc khi được ở Hà Nội
Là tác giả của ca khúc khá nổi tiếng“Nồng nàn Hà Nội” nhạc sĩ trẻ Nguyễn Đức Cường tâm sự: Sự gần gũi thân quen khiến bất cứ ai cũng có những xúc cảm riêng. Mỗi người một cách yêu, cách cảm nhận nhưng tựu chung đó là những tình cảm khi nhắc đến Hà Nội. Tôi tin ai đó đã thăm nơi đây cũng giữ cho mình ít nhiều những kỉ niệm. Quãng thời gian còn là sinh viên Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, đã cho tôi biết bao kỷ niệm về nơi đây.
Được chơi nhạc cùng bạn bè, một vài mối tình qua tay, có những dư vị lãng mạn tuổi đôi mươi… tất cả là tuổi trẻ cùng với thành phố này, những con đường, quán quen, bốn mùa đều có những nét đặc trưng thú vị rất riêng. Chừng đó là lý do vì sao “Nồng Nàn Hà Nội” ra đời.
Ngày đó cảm nhận thấy gì là viết nấy, say mê và tự do trong âm nhạc. Cái nhìn của người trẻ yêu Hà Nội hóa ra lại gặp được sự đồng cảm từ phía khán giả. Tôi vẫn luôn nghĩ mình may mắn, các ca khúc hay về Hà Nội nhiều lắm, tôi cũng không thể quyết định số phận đứa con tinh thần của mình được.
Nhưng rồi tác phẩm được công chúng đón nhận, tôi nghĩ đó là những điều tuyệt vời mà âm nhạc mang lại. Thực ra, có nhiều ca sĩ, nhạc sĩ đã Nam tiến với mong muốn thành công hơn nữa nhưng vì tôi hạnh phúc khi ở nơi đây nên tôi không dứt Hà Nội ra đi. Hơn nữa, ở nơi này, mảnh đất này tôi được làm điều mình muốn, ăn món mình thích, có thời gian cho gia đình, cho tình yêu… tôi không dễ rời xa những điều khiến mình vui như vậy (cười).
Gần đây, khi thực hiện vai trò sản xuất tôi không còn nhiều thời gian cho những việc khác. Tôi làm việc trong phòng thu với những công việc xử lý track nhạc, hậu kì, master… và tất nhiên để có một sản phẩm nghiêm túc tôi sẽ phải đầu tư thời gian và chất xám tương xứng.
Với một môi trường âm nhạc hội nhập và dễ bị ảnh hưởng như bây giờ, phong cách riêng trong âm nhạc quả là điều đáng trân trọng, tôi vẫn luôn làm việc chăm chỉ và cố gắng cho ra đời những sản phẩm âm nhạc không bị hòa tan với những giá trị ảo. Sắp tới tôi sẽ ra mắt album tuyển chọn những tác phẩm mới, hy vọng sẽ sớm ra mắt khán giả trong một ngày gần đây.
Ca sĩ Đinh Mạnh Ninh:
Hà Nội cho tôi can đảm để đi tìm cái dị biệt của mình
Với Mạnh Ninh, ca sĩ trẻ hát nhiều bài hát về Hà Nội thì trải lòng: Vẻ đẹp của Hà Nội thì chắc chúng ta chẳng cần bàn nhiều. Tôi không nghĩ rằng Hà Nội chỉ đẹp ở một khía cạnh với tâm hồn những người yêu Thủ đô.
Bạn có thể sinh ra, lớn lên ở đây, cũng có thể không phải, bạn có thể dành cả tuổi thơ của mình rong ruổi theo những con phố đầy me, đầy sấu, cũng có thể chỉ dành ra một góc nhỏ thanh xuân của mình để đi theo cô gái nào đó trong hương hoa sữa mùa thu- để rồi chỉ cần một thoáng lặng đi, bỗng nhận ra một góc tâm hồn mình đã gắng liền với Hà Nội.
Đó có thể là những con phố tuổi trẻ, những căn gác luôn vặn mình kẽo kẹt mỗi lúc có người qua, có thể là một cái nắm tay chạm khẽ bước đi bên nhau trong một chiều đầy gió, cũng có thể là ly bia cuối cùng trước khi bạn nhận ra mình đã say trong một buổi tối cuối tuần trên khu phố cổ…
Đối với tôi, Hà Nội hiện rõ nhất trong tâm trí mình những năm đầu tiên khi tôi học Đại học- cũng là những năm tháng trải nghiệm cuộc sống tự lập đầu tiên của tôi… Nó gắn liền với những niềm vui, sự vô tư, cũng gắn với bao lo toan vất vả… Những gì tôi có được sau những năm tháng ấy, là những trải nghiệm xây dựng lên cốt cách con người tôi- là tình yêu, tình bạn… Tôi thật thà với điều đó, thật thà với chính mình, cũng như cuộc sống thật thà với tôi, giản dị như những gì tôi thấy, tôi nghe bên ly trà đá. Nó dân dã, nhưng lại đầy chất thơ. Nó tưng tửng, mà lại đầy tình người. Nó là một phần Hà Nội đã gắn với tôi.
Đối với tôi, Hà Nội cho tôi nhiều thứ, cũng như quê tôi Bắc Giang đã sinh ra và nuôi lớn tôi vậy, nói văn hoa thì Hà Nội là nơi tôi dành cả tuổi trẻ của mình để phiêu lưu, phiêu lưu cùng cảm xúc của tình yêu: Tình yêu đôi lứa, tình yêu tuổi trẻ, tình yêu đất nước. Sẽ thật khó hình dung ra tôi nếu không có Hà Nội. Hay nói cách khác, Hà Nội cho tôi can đảm để đi tìm cái dị biệt của chính mình.
